Khủng hoảng Ukraine ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá lương thực thế giới

Giá lương thực thế giới trong quý I năm nay đã tăng với tốc độ cao kỷ lục kể từ tháng 8/2012.

Nguyên nhân của sự tăng giá này là do nhu cầu tiêu dùng tại Trung Quốc tăng cao, hạn hán tại Mỹ khiến sản lượng lương thực giảm mạnh, cùng với những bất ổn tại Ukraine đẩy giá lúa mì tăng cao.

Theo Ngân hàng Thế giới, giá lương thực trên thị trường quốc tế đã tăng 4% trong quý I vừa qua, chủ yếu do giá lúa mì và ngô tăng tương ứng 18% và 12% trong cùng kỳ.

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết: “Những biến động khó lường của thời tiết, nhu cầu nhập khẩu tăng và tình hình căng thẳng tại Ukraine là những nguyên nhân chính khiến giá lương thực tăng mạnh trong thời gian qua”.

Các chuyên gia kinh tế của WB cho biết, giá lương thực tăng bất chấp mùa vụ bội thu trong năm 2013 và những dự báo cho thấy sản lượng thu hoạch ngũ cốc cao kỷ lục trong năm 2014.

Một trong những nhân tố ảnh hưởng nghiêm trọng tới giá lương thực là bất ổn tại Ukraine, quốc gia xuất khẩu lúa mì lớn thứ 6 trên thế giới. Trong quý I vừa qua, giá lúa mì trong nước đã tăng tới 37% so với cùng kỳ năm ngoái và 18% so với quý trước đó, một phần do đồng nội tệ của nước này mất giá.

Ukraine cũng là nhà xuất khẩu ngô lớn thứ ba trên thế giới. Giá ngô quốc tế đã tăng 12% trong quý I vừa qua, một phần bị ảnh hưởng từ sự tăng giá mạnh của giá ngô trong nước này với 73% so với cùng kỳ năm ngoái. Khủng hoảng địa chính trị tại Ukraine đã ảnh hưởng tới một số hoạt động nông nghiệp, khiến sản lượng ngô giảm mạnh trong khi chi phí trồng trọ ngày càng tăng.

“Căng thẳng địa chính trị tại Ukraine không làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu trong ngắn hạn, song có thể tác động đến hoạt động sản xuất và thương mại trong tương lai”, báo cáo cho biết.

Một số quốc gia khác đang trong tình trạng bất ổn chính trị và kinh tế cũng chứng kiến sự tăng vọt của giá lương thực. Trong đó có Argentina, với giá lúa mì tăng tới 70% so với cùng kỳ năm trước.

Ngoài lúa mì và ngô, giá đường cũng tăng tới 13%, giá dầu đậu nành tăng 6% so với cùng kỳ năm trước.

Báo cáo của Liên Hợp quốc trong tháng trước cũng cho thấy, giá lương thực thế giới trong tháng 3 đã đạt mức cao nhất trong vòng 10 tháng qua do thời tiết xấu tại những nước xuất khẩu lớn và ảnh hưởng từ khủng hoảng Ukraine. Cụ thể, chỉ số giá lương thực hàng tháng trong tháng 3 đã tăng 2,3% so với tháng trước đó.

Các chuyên gia lo ngại rằng giá cả tăng cao sẽ làm ảnh hưởng đến các khu vực dễ bị “tổn thương” nhất trên thế giới, từ đó có kích động các cuộc bạo động và bất ổn xã hội khác.

“Trong những tháng tới, chúng ta cần phải theo dõi sát xao giá lương thực, đảm bảo rằng sự tăng giá lương thực sẽ không gây thêm sức ép nào đối với nền kinh tế và xã hội trên toàn cầu”, bà Ana Revenga, quan chức cấp cao của WB cho biết.

Trước đó, vào năm 2007 và 2008, giá lương thực tăng mạnh đã gây ra hàng chục vụ bạo loạn trên thế giới, bao gồm cả ở Haiti, Cameroon và Ấn Độ.